لحیم کاری سخت یا Brazing یکی از پیشرفته ترین و دقیق ترین روش های اتصال فلزات در صنایع پزشکی و جراحی است. در این روش، از فلز پرکننده ای با نقطه ذوب پایین تر از فلزات پایه استفاده می شود که در دمای بالا ذوب شده و به کمک خاصیت مویرگی (Capillary Action) در فضای بین دو قطعه فلزی نفوذ می کند. می توان لحیم کاری سخت (Brazing) در صنعت پزشکی دارای اهمیت ویژه ای است.
پس از سرد شدن، اتصال حاصل دارای استحکام بالا، مقاومت حرارتی و شیمیایی بسیار زیاد است و بدون ذوب شدن فلز پایه، پیوندی دائمی ایجاد می شود.
لحیم کاری سخت در صنعت پزشکی به دلیل دقت، تمیزی و قابلیت کنترل بالا، جایگزین روش های جوشکاری سنتی شده است. این روش امکان اتصال فولاد ضد زنگ، تیتانیوم، آلیاژهای نیکل و فلزات غیرمشابه را فراهم می کند.
تجهیزات پزشکی و جراحی نیازمند اتصالاتی هستند که ویژگی های زیر را داشته باشند:
فرآیند Vacuum Brazing (لحیم کاری در خلأ) به دلیل حذف اکسیژن، جلوگیری از اکسیداسیون و دستیابی به سطحی بسیار تمیز، به عنوان استاندارد طلایی در تولید تجهیزات پزشکی شناخته می شود.
ابزارهای جراحی (Surgical Tools): اتصال قطعات استنلس استیل و نیکل پایه در قیچی، پنس، فورسپس و آندوسکوپها
ایمپلنتهای پزشکی (Implants): اتصال قطعات تیتانیومی و سرامیکی در ضربان سازها، مفصلهای مصنوعی و حسگرهای کاشتنی
تجهیزات تشخیصی (Diagnostic Devices): لحیم کاری بخشهای فلزی–سرامیکی در سنسورهای فشار و دستگاههای MRI
سیستمهای گاز پزشکی (Medical Gas Systems): اتصال لولهها و اتصالات مسی با آلیاژهای نقره–فسفر جهت اطمینان از آب بندی کامل
مطالب مرتبط: اشتباهات رایج در لحیم کاری سخت و نحوه اجتناب از آن ها
از جمله مزایای لحیم کاری سخت در صنعت پزشکی که با تجهیزات همانند فلاکس لحیم کاری انجام می شود، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
لحیم کاری سخت، پیوندی محکم و دائمی میان فلزات ایجاد می کند. فلز پرکننده از طریق خاصیت مویرگی وارد شکاف اتصال شده و پس از انجماد، پیوندی با استحکام کششی بالا به وجود می آورد.
این روش قادر است فلزات متفاوت مانند فولاد ضد زنگ، تیتانیوم، مس، سیم جوش نقره، نیکل و آلیاژهای ویژه را به هم متصل کند. این ویژگی در ساخت ابزارهای ترکیبی و اجزای چندفلزی حیاتی است.
در دستگاه هایی که با بدن انسان تماس دارند، از فیلرمتال های زیست سازگار مانند طلا (Au)، پالادیوم (Pd) و نقره (Ag) با خلوص بالا استفاده می شود.
آلیاژهای با محتوای نقره بالاتر از ۲۵٪ ضمن رسانایی حرارتی مناسب، هیچ واکنش سمی یا التهابی در بدن ایجاد نمی کنند.
فرآیند برازینگ در خلأ، بدون استفاده از فلاکس انجام می شود و در نتیجه هیچ باقی مانده شیمیایی روی سطح باقی نمی ماند.
این ویژگی برای قطعات دقیق با تلرانس های میکرونی مانند آندوسکوپ ها یا ایمپلنت های کاشتنی حیاتی است.

انوع فرآیندهی لحیم کاری سخت در صنعت پزشکی عبارتند از:

در تجهیزات پزشکی، استفاده از سیم جوش های بدون کادمیوم (Cadmium-Free) الزامی است، چون بخارات کادمیوم سمی و سرطان زا هستند.
به جای آن از ترکیبات نقره، مس، روی، قلع و فسفر استفاده می شود که ضمن حفظ خواص مکانیکی، کاملاً ایمن اند. در جدول زیر الیاژ های قابل استفاده در این صنعت ارائه شده اند .
فرآیند لحیم کاری سخت در پزشکی با استفاده از تجهیزاتی نظیر سیم جوش برنجی باید تحت کنترل دقیق انجام شود:
مطالب مرتبط: ۱۰ نکته مهم در خرید سیم جوش نقره باکیفیت
لحیم کاری سخت، قلب فرآیند تولید ابزارهای پزشکی مدرن است. این فناوری با ایجاد اتصالات قوی، تمیز، دقیق و زیست سازگار، امکان تولید نسل جدیدی از تجهیزات جراحی و ایمپلنت های پزشکی را فراهم کرده است.
شرکت لحیم سخت سیمبن با تولید آلیاژهای نقره بدون کادمیوم و فیلرمتال های تخصصی با خلوص بالا، در مسیر تأمین نیاز صنعت پزشکی خاورمیانه و اروپا پیشرو است.

۱. لحیمکاری سخت چیست و چه تفاوتی با جوشکاری دارد؟
لحیمکاری سخت یا Brazing روشی برای اتصال فلزات است که در آن فلز پرکننده در دمایی پایینتر از فلز پایه ذوب میشود. برخلاف جوشکاری، فلز پایه ذوب نمیشود و اتصال از طریق خاصیت مویرگی ایجاد میگردد.
۲. چرا لحیمکاری سخت در صنعت پزشکی اهمیت دارد؟
زیرا این روش اتصالات تمیز، دقیق و مقاومی ایجاد میکند که در برابر خوردگی، استریل مکرر و تماس با بدن انسان پایدار هستند.
۳. بهترین روش لحیمکاری سخت برای تجهیزات پزشکی کدام است؟
فرآیند Vacuum Brazing (لحیمکاری در خلأ) بهدلیل حذف اکسیدها و دستیابی به سطحی بسیار تمیز، استاندارد طلایی در صنایع پزشکی محسوب میشود.
۴. از چه آلیاژهایی در لحیمکاری تجهیزات پزشکی استفاده میشود؟
معمولاً از آلیاژهای نقره، مس، قلع، روی و فسفر استفاده میشود. تمامی ترکیبات باید فاقد کادمیوم (Cadmium-Free) باشند تا سمی نباشند.
۵. آیا لحیمکاری سخت برای ایمپلنتها ایمن است؟
بله، در ایمپلنتها از فیلرمتالهای زیستسازگار مانند طلا، نقره یا پالادیوم با خلوص بالا استفاده میشود که هیچ واکنش التهابی یا سمی در بدن ایجاد نمیکنند.
۶. چه کنترلهایی برای کیفیت لحیمکاری در تجهیزات پزشکی انجام میشود؟
تستهای دقیق شامل کنترل دما، تست نشتی هلیومی، آزمون متالوگرافی و تست مقاومت کششی انجام میشود تا اطمینان از استحکام و آببندی کامل حاصل گردد.
۷. شرکت سیمبن چه نقشی در این صنعت دارد؟
شرکت سیمبن تولیدکنندهی آلیاژهای نقره بدون کادمیوم و فیلرمتالهای تخصصی است و تأمینکنندهی معتبر صنعت پزشکی در خاورمیانه و اروپاست.